Cây và vỏ Hậu phác
Một trong những vị thuốc quý sử dụng phối hợp điều trị đau dạ dày và các bệnh khác đó chính là hậu phác.Đây là một cây lá to thưởng rụng lá cao 10-15cm,thân thẳng vỏ màu xám nâu .Cành nhẵn màu lục nhạt hoặc hơi vàng ,lá to mọc so le hình trứng thuôn dài 30-35cm,rộng 15-17 cm,dấu tròn đôi khi pha trắng nhạt.Hoa to mọc đơn độc ở đầu cành màu trắng vàng nhạt,thơm ,cánh hoa dày,9-15,Ba cánh ngoài có màu lục nhạt pha hồng những cánh trong dài hơn màu vàng nhạt,cuống hoa thô.Quả kép hình trứng dài gồm nhiều đai rời nhau.
Bộ phận dùng:Vỏ hay thân rễ thu hái vào tháng 5-6 chọn những cây đã được 20 năm trở lên lấy vỏ như khai thác quế sau đó chế biến sơ bộ như hai phương pháp phổ biến như sau:
1. Cho vỏ vào ngăn gỗ đun nóng cho bốc hơi nước rồi phun nước lạnh vào làm như vậy là được rồi đem ra cuộn tròn vào
2. Đào hố dưới đất cho vỏ vào đậy rơm ủ trong 3-4 ngày cho ra hơi nước sau đó cuộn lại thành từng ống
Do cách chế biến khác nhau nên hình dáng và vị thuốc cũng khác nhau.
Tính vị công năng:Hậu phác có vị đắng chát,hơi the ,tính ấm vào 3 kinh : tỳ,vị,đại trường có tác dụng hạ khí tiêu đờm,lợi tiêu hóa
Công dụng: Hậu phác có tác dụng chữa bụng đau đầy chướng ,ăn uống không tiêu,nôn mửa ,đau bụng ,tiêu chảy,lỵ,táo bón,ngoại cảm nóng sốt,đờm ngăn,ho xuyễn, ngày dùng 6-12gam dạng thuốc sắc
Theo y học cổ truyền: người tỳ vị hư nhược ,phụ nữ có thai không nên dùng
Trong y học cổ truyền của trung quốc hậu phác được dùng làm thuốc bổ ,thuốc kích thích ,diệt giun và điều trị các bệnh như nhược cơ,hói đầu,viêm ruột kết có cứng, viêm dạ dày,tử cung co bóp yếu khi đẻ để kích thích co bóp tử cung và làm thuốc lợi tiểu dùng dạng bột (mỗi lần 6gam)hoặc nước sắc mỗi lần 8gam sắc với 600ml còn 200ml.
Bài thuốc chữa viêm loét dạ dày ,tá tràng:
Hậu phác 8 gam,lá khôn,bồ công anh mỗi vị 20 gam,khổ sâm,cam thảo nam mỗi vị 16 gam,hương phu uất kim mỗi vị 8 gam.Sắc uống ngày một thang
Bài thuốc chữa viêm dạ dày cấp và mãn tính (Bài thuốc của Trung Quốc):
Hậu phác 5 gam,bạch truật 6 gam ,vỏ quýt 5 gam ,quả táo ta,gừng mỗi vị 3 gam,cam thảo 2 gam.Sắc uống ngày 1 thang.
Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam"
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét