CHỮA ĐAU DẠ DÀY TỪ CÂY SẢ

 

Cây sả

    Sả có nhiều loại khác nhau một số loài đang được trồng và sử dụng phổ biến ở Việt Nam,đây là cây thảo sống lâu năm có thể cao đến 2m ,thân ngắn ,lá có đốt hình dải ,ngắn hơn dóng thân,mùa hoa tháng 12-1.Trong y học cổ truyền sả cũng là một vị thuốc tham gia phối hợp chữa nhiều bệnh trong đó có bệnh đau dạ dày.

Bộ phận dùng:Toàn cây sả dùng tươi hoặc phơi khô ,riêng với rễ cắt rửa sạch cắt thành 3-5cm (rễ con) hoặc thái lát 2-3cm (rễ to thường gọi là củ) phơi khô

Tính vị công năng : Sả có vị the cay,mùi thơm,tính âm,vào phế tỳ,vị,có tác dụng làm ra mồ hôi,thông tiểu,hạ khí,tiêu đờm.

Công dụng: Sả được dùng chữa cảm sốt,đau bụng,đi ngoài,đầy hơi,chướng bụng,nôn mửa,trẻ em kinh phong,ho,viêm phổi,thủy thũng,ngộ độc rượu .Ngày dùng 8-12gam rễ và lá dưới dạng thuốc xông hay hãm uống.

Ở một số nước châu âu sả được dùng làm nước giải khát ,tinh dầu phối hợp với các loại khác làm giảm đau xương,đau mình,chữa tê thấp.Ngoài ra các nước khác như Ấn độ,Pakistan,Indonexia ,Peru..cũng sử dụng sả phối hợp để chữa rất nhiều bệnh : đau bụng,hạ huyết áp,chống viêm,vàng da....

Nhân dân Haiti uống nước sắc lá để chữa đau dạ dày.

Bài thuốc chữa đau dạ dày từ cây sả: Rễ sả già sao 6 gam,cám gạo rang cháy 12gam,hương phụ sao 10 gam,hậu phác (tẩm gừng sao) 6 gam,thạch xương bồ,củ riềng (nướng lùi) mỗi vị 4 gam,dạ dày lợn 1 cái (sấy khô giòn tán chung với các vị thuốc).Ngày uống 12 gam thuốc bột.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

CHỮA ĐAU DẠ DÀY ĂN KHÔNG TIÊU TỪ RAU MÙI

 

cây và hạt rau mùi

Một trong những cây gia vị thông dụng trong đời sống có tác dụng chữa đau dạ dày ,ăn không tiêu đó là rau mùi.

Rau mùi là : Cây thảo cao 0,5-1m ,thân mọc thẳng đứng có khía rãnh,phân nhánh ở gần ngọn,Lá có nhiều dạng lá gốc có cuống dài 2-4cm .Mùa hoa quả vào tháng 1,2

Bộ phận dùng: Quả già đã được phơi hay sấy khô .Dùng nguyên quả hoặc chiết xuất lấy tính dầu,lá và rễ cũng được dùng.

Tính vị công năng: Quả mùi có vị cay ,mùi thơm,tính âm,có tác dụng tiêu đờm trệ,lợi ích tiêu hóa

Công dụng: Quả mùi là vị thuốc dùng trong y học cổ truyền và y học hiện đại .Y học hiện đại dùng quả mùi làm thuốc gây trung tiện .Trong y học cổ truyền quả mùi chữa cảm mạo hàn ,ho sốt,nhức đầu.Ngày dùng 4-10gam dạng thuốc sắc.Để chữa bệnh sởi ,giúp sởi mau mọc,lấy quả mùi giã nát ngâm rượu ,xoa hoặc phun khắp mình rồi chùm chăn.Để chữa bệnh gan thận hư hàn,di tinh ,xuất tinh sớm ,dùng quả mùi sao thơm giã giập pha trà uống.

Ngoài việc dùng quả mùi có thể dùng 10-20 gam lá hoặc cả cây rau mùi tươi dưới dạng thuốc sắc hoặc ngâm rượu.

Ở Trung quốc quả mùi còn có tác dụng chữa đau dạ dày,ăn không tiêu với liều dùng 6-12gam

Bài thuốc chữa đau dạ dày ,ăn không tiêu từ quả mùi: Quả mùi 8 gam,đinh hương 4 gam,vỏ quýt 4 gam,hoàng liên 4 gam.Sắc Uống.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

CHỮA ĐAU DẠ DÀY CO THẮT VỚI CÂY Ô DƯỢC

 

cây ô dược

   Ô dược là loại cây ưa sáng,có thể chịu được hạn thường mọc ở rừng thứ sinh và trên các đồi cây bụi ,cây ra hoa quả nhiều hàng năm.Tuy nhiên chưa quan sát được cây non mọc từ hạt.Ở Việt Nam cây thuốc này bị khai thác nhiều hàng năm nên đã đưa vào sách đỏ (1996) để bảo vệ.Trong y học cổ truyền ô dược cũng là một vị thuốc chữa đau dạ dày co thắt.

Bộ phận dùng: Rễ và quả ô dược

 Rễ thu hái quanh năm tốt nhất vào mùa thu đông hay đầu xuân rễ đào về cắt bỏ rễ con rửa sạch,phơi khô 

Có thể chế biến rễ như sau:

 - Ô dược phiến: Rễ rửa sạch ngâm nước ,ủ mềm,thái phiến dài 3-5cm phơi khô

 - Ô dược được sao vàng:Đem ô dược phiến sao cho đến khi có màu vàng

 - Ô dược sao cám: Lấy chảo sao nóng cho cám vào  rang đều khi có mùi thơm đổ ô dược phiến vào sao cho phiến có màu vàng nhạt .Có thể tẩm mật ong vào ô dược phiến rồi đem sao cho đến khi có màu vàng và mùi thơm.

 - Ô dược trích rượu: (ô dược 10kg,2kg rượu) trộn ô dược vào rượu để yên 30 phút rồi sao với cám chod đến khi mặt phiến có màu vàng ,rầy bỏ cám.

- Ô dược trích muối:Ô dược 10kg ,muối ăn 160gam đem nước muối tẩm vào ô dược để 30 phút cho hút hết nước muối ,rồi sao với cám cho đến khi phiến có màu vàng nhạt.

Tính vị công năng: Ô dược có vị cay,tính ôn vào các kinh tỳ ,phế thận,bàng quang,có tác dụng thoán khí,chỉ thống,ôn thận,tán hoàn 

Công dụng: Theo kinh nghiệm nhân dân ô dược được dùng làm thuốc chữa dau bụng,ăn không tiêu,nôn mửa,trẻ em đau bụng giụn,đái giầm,nhức đầu ,chóng mặt .Liều dùng 2-6 gam dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột .ở Trung Quốc Ô dược còn được dùng để chữa hàn sơn (thoát vị bẹn),đau bụng kinh

Bài thuốc chữa : Đau dạ dày co thắt,ngộ lạnh,thận lạnh,đái dầm: Ô dược 8 gam,quả ré(ích chi nhân) 6 gam,hồi hương 2 gam .Sắc uống

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

CHỮA ĐAU DẠ DÀY VỚI CÂY NỮ LANG

 

cây nữ lang

   Nữ lang được xếp vào loại cây quý hiếm ở Việt Nam,Những năm trước đã được trồng tại trại Sapa thuộc viện dược liệu và có kết quản tốt.Nữ lang cũng là một vị thuốc phối hợp chữa đau dạ dày trong y học cổ truyền.

Bột phận dùng : Rễ thu hái vào mùa thu dùng tươi hoặc phơi khô 

Tính vị công năng: Nữ lang có vị ngọt,đắng tính bình vào hai kinh : tâm,can có tác dụng an thần ,hoạt huyết thông kinh.

Công dụng:

  Cây nữ lang được nhân dân sử dụng làm thuốc an thần ,giảm lo âu muộn phiền ,chữa mất ngủ,động kinh,đau dạ dày .Khi dùng 10gam dược liệu hãm với 100ml nước sôi ,để nguội,uống trong ngày hoặc nghiền thành bột uống mỗi ngày 1-4 gam.Có thể thái nhỏ dược liệu ngâm trong cồn 60 độ với tỷ lệ 1:5 ngày dùng 2-10gam pha loãng .Còn dùng cao mềm mỗi ngày uống 1-4 gam

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

CHỮA ĐAU DẠ DÀY Ợ CHUA VỚI CÂY NÚC NÁC

 

Cây núc nác

   Núc nác một loại cây thân gỗ cao 8-10m có khi hơn ,thân nhẵn ít cành có những sẹo to do lá rụng để lại,vỏ cây màu xám tro,mặt trong màu vàng nhạt,lá to mọc đối...Trong y học cổ truyền núc nác cũng là một trong những vị thuốc chữa đau dạ dày ợ chua và nhiều bệnh khác.

Bộ phận dùng: Vỏ thân và hạt,vỏ thân thu hái khi cần thiết,phơi khô hoặc cạo lớp vỏ cần rồi thái phiến dài 2-5cm ,dầy 1-3mm,phơi khô khi dùng ,để nguyên hoặc sao nhỏ lửa cho vàng ,hạt thu hái ở quả núc nác chín(mộc hồ điệp)  vào mùa thu đông ,phơi khô khi dùng có thể trích với muối ăn (mộc hồ điệp 10kg,muối ăn 400gam,nước sôi để pha vừa đủ ,bằng cách ngâm tẩm mộc hồ điệp với nước muối trong 30 phút cho ngấm hết muối ,rồi dùng lửa sao nhỏ sao cho có màu đen .

Tính vị công năng: Núc nác có vị đắng tính mát có tác dụng thanh can giải nhiệt,tiêu độc,sát trùng nhuận phế ,chỉ khái,chỉ thống

Công dụng: Vỏ núc nác được dùng chữa các chứng bệnh vàng da ,dị ứng ,mẩn ngứa ,viêm họng,ho khàn tiếng,đau dạ dày ,viêm đường tiết niệu,đái buốt ra máu ,trẻ em bị ban ,sởi.Ngày dùng 8-16gam dưới dạng thuốc sắc hoặc cao lỏng.

  Hạt núc nác chữa ho lâu ngày,viêm khí quản,đau dạ dày,đau bụng,vết loét không liền miệng .Ngày uống 2-3 gam dạng thuốc sắc(chữa ho) hay sấy khô tán nhỏ (chữa đau dạ dày).Dùng ngoài tán bột để rắc lên vết lở loét ,mụn nhọt vỡ lâu ngày không liền miệng

 

Kiêng kỵ: Người hư hàn đau bụng,đày bụng,tiêu chảy ,không nên dùng nức nác

Phần lớn các bộ phận của cây núc nác được dùng trong y học cổ truyền Ấn Độ .Vỏ rễ tươi và toàn bộ rễ sẽ mất hoàn toàn hoạt tính sau một tháng bảo quản .Vỏ rễ là thuốc bổ làm săn,chữa tiêu chảy,kiết lỵ ,làm toát mồ hôi.Dùng ngoài vỏ rễ được đun sôi trong dầu vừng bôi chữa chảy mủ tai ,quả non được dùng làm mát và dễ tiêu.Hạt làm thuốc tẩy

Ở Malaysia sắc lá núc nác uống chữa đau dạ dày và thấp khớp,dùng ngoài chữa lách to ,nhức đầu và các bệnh loét .Vỏ và hạt được dùng trong thú y

Ở Nepal vỏ và thân núc nác được dùng làm thuốc chống viêm

Bài thuốc chữa kiết lỵ , đau dạ dày ợ hơi, ợ chua : Hạt núc nác khô tán bột hay sắc uống ngày 8-16 gam 

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

CHỮA VIÊM LOÉT DẠ DÀY TÁ TRÀNG VỚI CÂY NGÔ THÙ DU

 

Cây ngô thù du

   Ngô thù du một loại cây gỗ nhỏ ưa ánh sáng có thể chịu bóng tối ở thời kỳ còn nhỏ,phân bố ở Việt Nam được phát hiện Bát đại sơn,tây côn lĩnh ..ở tỉnh Hà Giang.Ngô thù du là một vị thuốc tham gia chữa bệnh viêm loét dạ dày tá tràng trong y học cổ truyền.

Bộ phận dùng :Quả thu hái vào tháng 9-10 lúc đang có màu xanh hơi vàng chưa tách vỏ đem phơi nắng hoặc sấy khô.

Khi dùng lấy nước ấm 60-70 độ C đổ hạt vào sấy cho đến khi nước nguội ,làm như vậy 2-3 lần rồi sấy khô ,giã đập ,dùng sống.

Có thể chế biến ngô thù du theo y học cổ truyền như sau:

  -Ngâm rửa :Lấy quả ngô thù ngâm nước sôi hoặc nước ấm 60-70 độ C đến khi nguội ,gạn nước làm vài lần như vậy rồi sấy khô.

  - Chế cam thảo:Ngô thù du (10kg) cam thảo (0,5kg) nấu lấy nước cam thảo khi còn nóng cho ngô thù du vào ngâm đến khi quả nứt ra ( nếu chưa nứt thì đun thêm 5 phút) lấy ra phơi hoặc sấy khô cũng có thể đun ngô thù du và cam thảo ngay từ đầu đến khi nứt.

  -  Sao : dùng lửa nhỏ sao ngô thù du lửa nhỏ cho đến khi quả nứt ra có màu đen cháy hoặc sao cho đến khi quả phồng lên màu hơi nâu.

  - Chích rượu :Ngô thù (10kg),giấm (2kg) ngâm ngô thù vào giấm 6-12 giờ ,để ráo rượu rồi sao tới khô.

  - Chích muối :ngô thù du(10kg) muối ăn 200(gam) nước vừa đủ.Phun vẩy nước muối vào ngô thù du trộn đều,sao khô ,có thể sao ngô thù du tới thơm rồi thêm nước muối trộn đều sao thơm.

 - Chế gừng: Ngô thù (10kg) ,gừng (10kg) ,rửa sạch gừng giã vắt lấy nước cốt thêm nước vừa đủ rồi vớt ra phơi khô.

 - Chích nước hoàng liên: Ngô thù (10kg) ,hoàng liên (1kg) nấu hoàng liên trong 30 phút ,chắt nước đủ ngâm ngô thù .Đến khi ngô thù hút hết nước ngâm ,đem sao khô ,có thể đun hoàng liên 30 phút cho ngô thù vào đảo đều đổ ra để ráo rồi sao khô 

Tính vị công năng: Ngô thù dùng chữa nôn ọe khan,hàn thấp,ăn không tiêu,bụng đau quặn,tiêu chảy,lưng chân yếu,cảm lạnh,đau răng,miệng lưỡi lở ngứa.Ngày dùng 1-3gam dạng bột hoặc 4-6 gam dạng thuốc sắc uống làm 3 lần ,thường phối hợp với các vị thuốc khác.

Kiêng kỵ: Không có hàn thấp không nên dùng,trong y học Trung Quốc ,ngô thù được dùng làm thuốc kháng khuẩn,hạ sốt,giảm đau,trị bệnh dịch tả ,phù,nôn,cảm lạnh và dùng ngoài trị bệnh da .Ngô thù là thuốc gây trung tiện ,trợ tiêu hóa,bổ dạ dày.

Bài thuốc chữa viêm loét dạ dày từ ngô thù du :

 Ngô thù,mai mực,mạch nha ,mỗi vị 20 gam,hoàng cầm 16 gam,sơn chỉ,đại táo mỗi vị 16gam,hoàng liên 8 gam,cam thảo 6 gam.Sắc uống ngày 1 thang.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

CHỮA ĐAU DẠ DÀY TỪ CÂY MÂY VỌT

 

Cây mây vọt

    Mây vot là loại cây leo có thể dài 20m ,thân hơi hóa gỗ ở gốc,tròn nhẵn,phân nhánh,lá mọc so le,không cuống hình mác hẹp.Cụm hoa phân nhánh không đều mọc thành chùy ,hoa không cuống mọc đơn độc hoặc tụ tập trên cụm,rất thơm,quả màu đỏ nhẵn chứa một hạt ,mùa hoa quả tháng 5-7.Mây vọt cũng là một cây tham gia chữa đau dạ dày trong y học cổ truyền.

 

Bộ phận dùng: Rễ ,thân,lá và hoa thu hái quanh năm và thường dùng tươi

Tác dụng dược lý: Lá và hoa có tác dụng lợi tiểu,hạt độc

Công dụng: 

Nhân dân ở đồng bằng sông cửu long đã có kinh nghiệm sử dụng cây mây vọt để chữa đau dạ dày:

   Rễ mây vọt,cây thạch hộc vôi,củ nghệ,cỏ hàn the,dây thần thông,cây ớt ruộng,cây màn màn hoa vàng,mỗi thứ 1 nắm phơi khô thái nhỏ ,sắc với 400ml nước còn 100ml nước uống 2 lần trong ngày trước bữa ăn.

Ở Malaysia nước sắc lá và hoa mây vọt được dùng làm thuốc lợi tiểu trong trường hợp bệnh đường tiết liệu và sỏi thận....

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

CHỮA ĐAU DẠ DÀY VỚI CÂY LONG ĐỜM THẢO

 

Cây long đờm thảo

    Long đờm thảo một loại cây thảo sống lâu năm,cao 40-60cm ,Rễ nhiều mọc tua tủa thành chùm ,dài đến 20cm,vỏ ngoài màu vàng nhạt.Thân mọc đứng có nhiều đốt.Trong y học cây long đờm thảo cũng là một vị thuốc tham gia chữa đau dạ dày.

Bộ phận dùng: Thân và rễ phơi sấy khô

Tính vị công năng: Long đờm thảo có vị đắng,tính hàn,vào ba kinh can,đờm và bàng quang ,có tác dụng thanh nhiệt giải độc và lợi tiểu,tiêu thực,tiêu viêm,trị đơn độc,sưng lở.

Công dụng: Long đờm thảo được dùng làm thuốc bổ đắng ,kích thích tiêu hóa,làm cho đại tiện dễ dàng.Ngày 2-3 gam sắc uống hoặc ngâm rượu uống trước khi ăn 30 phút.Với liều 6-15gam sắc uống dược liệu lại chữa sốt ,ra mồ hôi trộm,đau họng,viêm gan,vàng da,lỵ,đau mắt đỏ nhức,tiểu ra máu.Dùng ngoài lấy cây tươi giã đắp chữa viêm mủ da,nhọt độc,viêm hạch,áp xe.

Bài thuốc chữa đau dạ dày với cây long đờm thảo:

  Long đờm thảo 0,5 gam,hoàng bá 0,5 gam,can khương 0,3 gam, quế chi 0,3gam,hồi hương 0,3gam,kê nội kim(mề gà xem ở bài kê nội kim tại đây) 0,5 gam,sơn tra 1gam (sao cháy) .Tất cả trộn đều tán thành bột chia làm 3 lần uống trong ngày( Hòa hán dược dụng nghiêm phương)

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

Chữa đau và viêm dạ dày từ khoai tây

 

Cây khoai tây

   Khoai tây là một loại cây thảo cao 30-50cm ,thân mềm màu lục nhẵn có lông tơ ,các cành ở sát mặt dất phình thành củ hình cầu hoặc hình trứng dẹt.Trong y học khoai tây cũng là một trong những vị thuốc tham gia chữa đau và viêm dạ dày .

Bộ phận dùng: Củ và thân lá

Tính vị công năng: Củ khoai tây có vị ngọt,tính bình,có tác dụng bổ khí,kiện tỳ,tiêu viêm

Công dụng: Củ khoai tây chữa khó tiêu ,đau bụng,viêm loét dạ dày,viêm tuyến nước bọt,say nắng,sốt,bỏng nhẹ.Liều dùng trong ngày 10-30gam hoặc hơn

 Hoa khoai tây chữa cao huyết áp và là nguyên liệu chiết rutin để chữa bệnh

Quả và mầm khoai tây ít được dùng làm thuốc vì rễ gây độc .Nhưng trong công nghiệp dược phẩm chúng chúng được chiết lấy solanin để làm thuốc giảm đau chữa đau bụng,đau gan ,đau nhức khớp xương .Liều dùng 0,05-0,1gam/ngày dưới dạng thuốc viên,bột hoặc thuốc tiêm.ở Mỹ người ta dùng solanin để chữa viêm dạ dày.

Bài thuốc chữa đau và viêm dạ dày từ khoai tây:

    Củ khoai tây mới thu hoạch ,rửa sạch,gọt vỏ,lấy 100 gam ép lấy nước uống trước bữa ăn 30 phút .Ngày uống 2-3 lần.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

Chữa đau dạ dày,viêm tá tràng với cây hồi đầu thảo

 

Cây hồi đầu thảo

   Hồi đầu thảo cao 20-30cm ,rễ củ lạc, hình tròn,hay hình trứng ,mọc cong lên,không có thân,lá mọc thẳng từ rễ 6-10 cái ,hình trái xoan thuôn dài tới 20cm.Hồi đầu thảo là một vị thuốc chữa bệnh đau dạ dày ,viên tá tràng.

   

 Bộ phận dùng : 

   Rễ củ thu hái vào mùa hạ ,loại bỏ lá và rễ con ,rửa sạch rồi phơi hoặc sấy khô.trước khi dùng dược liệu phải được ủ cho mềm ,thái phiến,tẩm nước gừng và sao vàng.

 

Tính vị công năng:

   Hồi đầu thảo vị đắng,tính hàn,có tác dụng lương huyết,làm tan máu ứ,thông kinh,tiêu viêm sưng,điều hòa kinh nguyệt,giúp tiêu hóa ,nhuận tràng 

Công dụng:

   Theo kinh nghiệm dân gian hồi đầu thảo được dùng trong các trường hợp : chữa đau dạ dày,viêm đại tràng,ăn kém tiêu đau tức ở vùng thượng vi,viêm gan mãn tính .Uống bột hồi đầu thảo mỗi ngày 6-10 gam ,kiêng dùng giấm,rượu.

Chú ý : Có người cho vị hồi đầu thảo có dược tính như tam thất và dùng thay tam thất .Với những tác dụng thông thường như trên việc thay thế là không hợp lý đồng thời cũng không nên gán cho hồi đầu thảo cái tên "tam thất giả " như một số người gọi để tránh nhầm lẫn.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam"

Điều trị đau dạ dày,viêm loét dạ dày tá tràng với cây bình vôi

 

                                                                    Cây bình vôi

   Bình vôi một loại dây leo thường xanh,sống lâu năm,dài 2-6m .Thân nhẵn hơi xoắn vặn rễ củ to có thể nặng tới 50kg vỏ ngoài xù xì màu nâu đen .Đây là một vị thuốc trong y học tham gia điều trị đau dạ dày,và viêm loét dạ dày cũng như nhiều bệnh khác.

Bộ phận dùng: Rễ củ đã phơi hay sấy khô mặt ngoài màu đen ,hình dạng không nhất định.

Để đảm bảo chất lượng dược liệu và bảo vệ tái sinh cho cây ,chỉ thu hoạch củ có trọng lượng từ 800-1000 gam trở lên .Để củ có chất lượng cao nhất nên thu hoạch vào mùa thu - đông.

Tính vị công năng: Bình vôi có tác dụng thanh nhiệt giải độc,tiêu ứ,chỉ thống ,khử phong

Công dụng:

 Theo kinh nghiệm của nhân dân bình vôi chữa mất ngủ,ho hen,kiết lỵ,sốt ,đau bụng,được dùng dưới dạng củ thái nhỏ,phơi khô ,sắc nước uống ,hoặc dạng bột,ngâm rượu hay chè thuốc.

Liều dùng : 3-6gam/ngày

Thuốc ngâm rượu gồm bột bình vôi (1 phần ) với rươu 40 độ (5 phần) ngày uống 5-15ml ,có thể thêm đường cho dễ uống.

Củ bình vôi dùng chữa đau dạ dày,đau răng,viêm ruột,viêm họng,mụn nhọt Dùng ngoài củ tươi giã nát đắp chỗ vết thương

Tham khảo thêm về bình vôi tại "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam " 

Chữa đau dạ dày với cây hoa mộc

 

                                                                          Cây hoa mộc

Hoa mộc có tên gọi khác là Quế hoa một trong những cây thuốc có tác dụng chữa đau dạ dày trong các bài thuốc của y học cổ truyền.

Bộ phận dùng : Hoa,quả,rễ và vỏ cây

   Rễ thu hái quanh năm,hoa thu hái vào mùa thu

Tính vị,công năng : Hoa mộc có vị cay ,tính ấm có tác dụng tán hàn,phá ứ,hóa đàm sinh tân.Quả có vị cay ngọt có tác dụng tán hàn ,bình can,ích thận,Rễ có vị ngọt ,hơi chát ,tính bình,tác dụng khu phong,chỉ thống

Công dụng: Hoa mộc dùng chữa hôi miệng ,viêm họng,ho nhiều đờm,đau răng, ngày 1,5-3gam hãm uống,ngâm rượu uống hoặc sắc ngậm.Có thể dùng nước cất từ hòa mỗi lần 20-30ml,ngậm rồi nuốt.Ngày 2-3 lần .

Khi bị loét miệng lấy 3-5 hoa phơi âm can,tán thành bột mịn,rắc vào chỗ loét .Ngoài ra hoa còn chữa kinh bế sinh đau bụng,dưỡng và làm thơm tóc.Trong nhân dân hoa mộc thường dùng để ướp chè.

Quả hoa mộc được dùng trị hàn hư,đau dạ dày,gan thận do lạnh .Ngày 10-12gam sắc uống

Vỏ cây nấu với nước uống làm sáng mắt và tăng sắc đẹp.

Rễ mộc hoa dùng để chữa phong thấp ,nhức mỏi gân xương,thận hư,đau răng.Ngày 9-15 gam cây khô hoặc 30-90 gam cây tươi ,sắc hoặc ngậm rượu uống.

Bài thuốc chữa đau dạ dày,gan,thận lạnh sinh đau có mộc hoa:  Quả mộc hoa 6 gam, hương phụ 9 gam,sa nhân 6 gam,cao lương khương 9 gam hoặc :hoa mộc 5 gam,cao lương khương 5 gam,tiểu hồi 3 gam.Sắc uống

Tham khảo thêm các bài thuốc về hoa mộc từ "Cây và động vật làm thuốc Việt Nam " 

Chữa đau dạ dày,viêm loét hành tá tràng với cây hàn the

                                                                          Cây hàn the

   Hàn the là một trong những cây thuốc tham gia phối hợp chữa đau dạ dày,viêm loét hành tác tràng .Cây bụi nhỏ ,mọc bò ,phân nhiều cành ,cành dài 20-40cm ,mảnh và cứng ,trải rộng trên mặt đất .Lá mọc so le ,lá phía dưới thường đơn,lá phía trên kép 3 lá chét hình bầu dục hoặc hình trái xoan ,gốc tù ,đầu tròn đôi khi hơi khuyết ,dài 0,7-2cm,rộng 0,5-1,2cm ,mặt trên nhẵn bóng ,mặt dưới nhạt có lông ,lá chét tận cùng lớn hơn các lá bên,lá kèm nhỏ.

   Cụm hoa ngắn và thưa mọc ở kẽ lá ,hoa nhỏ màu tím hồng,.. cây mọc hoang dại phân bố ở khắp nơi của Việt Nam.

Tính vị,công năng: Hàn the có vị nhạt,hơi chua ,tính mát,có tác dụng giải nhiệt,tiêu đờm,sát trùng,thông tiểu.

Công dụng: Toàn cây hàn the được dùng làm thuốc chữa sốt ,ho có đờm khò khè ,đau dạ dày,viêm loét hành tá tràng, Ngày uống 10-20gam dạng thuốc sắc.Dùng ngoài cây tươi giã nát đắp chữa vết thương ,viêm loét,mụn nhọt có mủ,không kể liều lượng.

Ở đông nam á hàn the điều trị tiêu chảy,lỵ và đau dạ dày,hàn the được dùng ở Malaysia để chữa mụn lở loét,đau tai,đau dạ dày.Ở Ấn Độ rễ hàn the là thuốc gây trung tiện,bổ và lợi tiểu,lá để lợi sữa sắc nước toàn cây chữa đau dạ dày,đau bụng.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

Chữa đau dạ dày từ cây Dung

 

                                                                           Cây Dung

   Cây Dung một loại cây mọc trong rừng phân bố ở các tính Nghệ An,Thanh hóa và các tỉnh Tây Nguyên có độ cao trên 1000, Dung là một trong những vị thuốc tham gia phối hợp chữa bệnh đau dạ dày .   

Bộ phận dùng: Rễ lá vỏ và thân

Tính vị công năng: Rễ Dung có vị ngọt,nhạt,tính mát có tác dụng hạ sốt ,tiêu khát ,giảm đau,làm săn,Lá dung có vị chua,ngọt,có tác dụng trợ tiêu hóa,chữa đau bụng,tiêu chảy.

Công Dụng: Nhân dân nhiều địa phương đã dùng lá Dung làm chè ,uống cho tiêu cơm,chữa đau bụng,tiêu chảy.Lá Dung được dùng để chữa đau dạ dày đa toan ngày dùng 15-30 gam lá khô ,sắc uống ,lá Dung cũng được dùng trị bỏng bằng cách rửa sạch vết bỏng ,tẩm nước sắc lá dung vào băng gạc ,đắp ngày một lần.

Rễ dung có tác dụng giải cảm tiêu khát ,giảm đau,chữa sốt rét và đau lưng gối .Ngày dùng 10-20gam vỏ rễ khô,thái nhỏ,sắc với 200ml nước còn 50ml nước uống một lần.

Bài thuốc chữa đau dạ dày từ cây Dung: Lá dung 120gam,hương phụ tứ chế 60 gam,mai mực sao vàng 40 gam,nam mộc hương 40 gam ,kê nội kim sao vàng 20 gam,Tất cả tán thành bột trộn đều .Ngày uống 2 lần mỗi lần 8 gam với nước đun sôi để nguội vào lúc đói trước bữa ăn 1 giờ.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

Chữa đau dạ dày từ bài thuốc cây mắm

 

                                                                 Cây mắm (mấm)

   Cây mắm một loại cây có tác dụng chữa đau dạ dày ,phân bố rải rác ở ven biển từ miền trung đến đồng nai,bà rịa vũng tàu ,một loại cây ưa sáng ,chịu hạn thường mọc trên bãi cát ven biển.

Bộ phận dùng : Gỗ thân và rễ thu hái quanh năm,quả và hạt vào mùa hè thu,phơi khô

Công dụng : Gỗ cây mắm được nghiền thành bột và quấn thành điếu như thuốc lá dùng để hút để chữa viêm phế quản và viêm niêm mạc mũi.Rễ có tác dụng lợi tiểu và chống viêm ,cũng dùng sắc uống chữa viêm phế quản,có nơi nhân dân dùng làm thuốc điều kinh .Ngày dùng 5-12 gam

Ở campuchia người ta còn hít khói của gỗ thân cây mắm tán bột để trị viêm phế quản ,loét mũi.Nước hãm gỗ trị chứng đa tiết mật ,đau dạ dày,chóng mặt,choáng váng .Ở Philippin  toàn thân cây mắm được dùng để chữa hen và đau ngực.Nước sắc từ rễ trị đau dạ dày và gây co tử cung sau khi sinh.Các nước Thái lan,Indonesia,Myanma cũng dùng cây mắm để tham gia chữa bệnh.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

Chữa đau dạ dày với bài thuốc từ cây kẹn

 

                                                                              Cây kẹn

Cây kẹn một loại cây cao 4--5m ,cành có lỗ bì .Lá kép chân vịt ,mọc đối dài 20cm ,rộng 6,5cm ,7-9 lá chét hình mác.Trong y học cây kẹn cũng là một vị thuốc tham gia chữa bệnh đau dạ dày .

Bộ phận dùng : Quả và hạt

Tính vị công năng: Quả và hạt kẹn có vị ngọt ,tính ôn vào hai kênh tỳ và phế ,có tác dụng khoan trung ,lý khí,sát trùng.

Công dụng: Vỏ cây kẹn thường dùng để duốc cá,quả hạt kẹn để ăn và dùng ép dầu,làm nguyên liệu chế xà phòng.Ở Trung Quốc quả kẹn được dùng chữa dạ dày lạnh đau ,bụng chướng đầy ,cam tích,đau bụng,giun trẻ em,sốt rét và kiết lỵ .Liều dùng ngày 3-9 gam ,sắc nước hoặc sao tồn tính nghiền thành bột.

Bài thuốc chữa đau dạ dày với quả kẹn: Quả kẹn một quả ,bỏ vỏ,giã nhõ,Sắc nước uống ,Có thể dùng phối hợp với các vị thuốc hương phụ,xuyên bối mẫu,ô tặc cốt.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

Chữa đau dạ dày khi lạnh với cây cải canh

 

                                                                 Cây rau cải canh

Cải canh là một loại rau rất phổ biến ở Việt Nam dùng trong những bữa ăn hàng ngày,trong y học thì cải canh cũng là một vị thuốc tham gia chữa đau dạ dày khi lạnh.

Bộ phận dùng : lá và hạt

Tính vị công năng: Hạt cải canh có vị cay,tính nóng vào kinh thủ thái âm có tác dụng ôn trung,tán hàn ,lợi khí,hóa đờm,thông kinh lạc,tiêu thũng độc,Thân và lá cải canh có tác dụng tuyên phế hóa đờm ,ôn trung lợi khí.

Công dụng: Ở Việt Nam cải canh được dùng làm rau ăn ,nấu canh hoặc muối dưa .Hiện nay ở ta chưa thu hoạch hạt cải canh dùng để làm thuốc và ép dầu nên vẫn phải nhập vị giới từ Trung Quốc.Hạt cải lấy ở những quả chín phơi hay sấy khô ở nhiệt độ dưới 50 độ C để bảo vệ hoạt tính của men trong hạt.Hạt cải canh làm thuốc chữa ho viêm khí phế quản ,làm ra mồ hôi .Liều 3-6gam dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột .Hạt cải canh được dùng làm thuốc chữa ho ,viêm khí phế quản,làm ra mồ hôi. Liều 3-6gam dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột.

Chữa dạ dày lạnh đau ,nôn ra thức ăn: Bột hạt cải canh 3,5gam uống với rượu hâm nóng,ngày 2 lần.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

Chữa đau dạ dày từ cây bưởi

 

                                                                                  Cây bưởi

Bưởi là một loại quả phổ biến ở Việt Nam ngoài là thực phẩm ngon có nhiều vitamin dinh dưỡng.Trong đông y bưởi là vị thuốc tham gia chữa đau dạ dày và nhiều bệnh khác nữa.

Bộ phận dùng :Lá,hoa,dịch ép múi bưởi ,vỏ quả và hạt

Tính vị công năng: Lá bưởi có vị đắng ,cay,mùi thơm,tính ấm,,có tác dụng trừ hàn ,tán khí,thông kinh lạc,giải cảm,trừ đờm,tiêu thực,hoạt huyết,tiêu sưng.

  Vỏ quả bưởi có vị đắng,cay,mùi thơm,tính bình,có tác dụng trừ phong,tiêu báng (lách to),tiêu phù thũng,hoạt huyết,giảm đau.

Công dụng: Vỏ quả bưởi dùng để chữa ho,đờm tích dong ở họng và phế quản,đau bụng,ăn uống không tiêu,bỏ lớp cùi trắng ,lấy lớp vỏ vàng rồi sao,Ngày dùng 4-12gam dạng thuốc sắc uống.

Chữa đau dạ dày: Vỏ quả bưởi đào ,lá dạ cẩm,vỏ quýt,ba vị bằng nhau ,tán nhỏ.Uống mỗi lần 5gam ngày 2 lần.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam"

Chữa đau dạ dày từ cây dừa

 

                                                                           Cây dừa 

Dừa là một cây mọc phổ biến ở miền nam Việt Nam ngoài việc cho giải khát,cung cấp tinh dầu... Dừa cũng là một vị thuốc tham gia chữa đau dạ dày trong đông y.

Bộ phận dùng : Rễ và quả dừa gồm nước,sọ ,cùi và dầu ép từ cùi

Tính vị công năng : Nước dừa có vị ngọt,mát ,tính bình,có tác dụng,tiêu khát,lợi tiểu,giải nhiệt,giải độc,cầm máu .Cùi dừa có vị ngọt ,tính bình,có tác dụng ích khí bổ dưỡng ,nhuận tràng và lợi tiểu .Sọ rừa vị đắng ,tính bình,có tác dụng cầm chảy máu,ngừng nôn,Xơ dừa có tác dụng giảm đau .Rễ dừa có tác dụng thanh can 

Công dụng : Nước dừa có nhiều tác dụng giải khát và bổ dưỡng ,chữa sốt,nóng,sởi ,tiêu chảy,kiết lỵ,đau dạ dày , do tác dụng kích thích sự phát triển của tế bào nên nước dừa được dùng trong nuôi cấy mô .Nước dừa cho lên men có thể cất được loại rượu ngon .Ngoài ra nước dừa lấy trong điều kiện vô khuẩn thay dung dịch truyền và để pha thuốc .Dùng nước dừa chải tóc làm tóc mềm ,bóng và đen chộn với dung dịch ép tỏi tây rồi bôi lại làm thuốc dưỡng da.

   Cùi dừa chữa đau ở vùng thượng vị hoặc ép lấy dầu chữa bỏng,mụn nhọt .Dầu dừa trung tính tinh chế để làm thực phẩm thay mỡ động vật là loại mỡ dễ tiêu hóa làm thực phẩm thay mỡ động vật,là loại mỡ dễ tiêu hóa phòng ngừa sơ vữa động mạch Hydrogen hóa dầu dừa sẽ được dùng để chế thuốc mỡ,dầu dừa còn được dùng trong công nghiệp xà phòng và làm bánh ,kẹo dừa.

   Sọ dừa chữa chảy máu cam ,chống nôn,than sọ dừa là chất hấp thụ rất tốt dùng trong mặt nạ chống hơi độc.Xơ dừa chữa gan xương đau nhức ,viêm xoang,rễ dừa chữa chứng chảy máu kinh nguyệt không đều.Nước hãm rễ tươi hoặc hoặc rễ dừa phơi khô chữa lỵ ,viêm gan.

Bài thuốc chữa đau dạ dày với dừa : Nước dừa già 200ml trộng với hạt bí ngô 150 gam đun nhỏ lửa cho cạn rồi ăn.

Chữa gân xương đau nhức: Xơ dừa đốt tồn tính mỗi lần uống 4-10 gam với rượu.Cũng có thể dùng xơ dừa để sắc uống.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam" 

Chữa đau dạ dày với bài thuốc của cỏ gấu

 

                                                                           

                                                                           Cây cỏ gấu

    Củ gấu một loại củ của cây cỏ gấu mọc dại phổ biến ở Việt Nam đây cũng là một vị thuốc tham gia chữa đau dạ dày trong đông y.

   Bộ phận dùng: Rễ và thân của cỏ gấu ,thường hái vào mùa xuân .Củ đào vào mùa thu sẽ chắc hơn .Sau khi thu hái vun củ thành đống để đốt lá và rễ con sẽ cháy hết ,lấy những củ còn lại phơi hay sấy khô.Ở trung quốc sau khi lấy củ gấu nấu qua với nước sôi hoặc đồ rồi mới phơi hay sấy.

   Thân rễ hình thoi mặt ngoài nâu sẫm hay nâu đen có nhiều nếp nhăn dọc và đốt ngang .Trên mỗi đốt có lông cứng nâu hay đen và vết tích của rễ con.Vỏ và lông tơ còn sót lại màu nâu đen hoặc đen .Mặt cắt ngang màu nâu sám ,lõi giữa nâu sẫm.Dược liệu có mùi thơm vị đắng cay nhẹ.

  Theo y học cổ truyền củ gấu cần được chế biến trước khi sử dụng.Cách làm như sau:

   Loại bỏ hết rễ con và tạp chất ,rửa sạch,phơi ráo nước rồi chia làm 4 phần .Tẩm một phần bằng nước muối 5%,một phần bằng nước gừng 5%, một phần bằng giấm và một phần bằng rượu 35-40 độ.Tẩm vừa đủ ướt ủ riêng mỗi phần trong 12 giờ,rồi sao vàng,khi dùng từng phần hoặc trộn bốn phần với nhau tùy theo cách chữa bệnh.Phương pháp thất chế tốt hơn nhưng ít dùng do phức tạp (Dược điển việt nam I tập 2).Chú ý chỉ nên chế biến lượng củ gấu đủ dùng trong vòng 15-20 ngày.Củ gấu đã chế mang tên hương phụ

Tính vị công năng: Củ gấu vị cay hơi đắng,tính bình vào các kinh can,tam tiêu .Có tác dụng lý khí ,điều kinh,thư can,chỉ thống

Vị củ gấu qua những phương pháp sao tẩm khác nhau ,có tính năng công dụng khác nhau ,củ gấu sống (chưa qua chế biến) có tác dụng giải cảm.Củ gấu sao đen có tác dụng cầm máu dùng trong rong kinh,củ gấu tẩm nước muối sao chữa bệnh về huyết,tẩm đống tiện (trên nước tiểu trẻ em) sao có tác dụng giáng hỏa trong chứng bốc nóng,tẩm giấm sao ,tẩm giấm sao có tác dụng tiêu tích tụ chữa các trường hợp huyết ứ,u báng,và tẩm rượu sao có tác dụng tiêu đờm .Hương phụ tứ chế (muối,đống tiện,giấm rượu) dùng chữa các chứng bệnh của phụ nữ.

Công dụng: Củ gấu là một vị thuốc được dùng khá phổ biến trong y học cổ truyền với nhận định ," nam bất thiểu,trần bì ,nữ bất ly hương phụ" có nghĩa là chữa bệnh cho nam giới không thể thiếu trần bì,chữa bệnh cho nữ giới không thể thiếu hương phụ.

Củ gấu được dùng làm thuốc điều kinh,giảm đau ,chữa kinh nguyệt không đều ,đau bụng kinh,viêm tử cung mãn tính,băng lậu đới hạ,còn là thuốc kiện tỳ vị ,chữa can vị bất hòa,đau dạ dày ,ăn không ngon,tiêu hóa kém,nôn mửa.Liều dùng hàng ngày 6-12 gam dạng thuốc sắc,thuốc bột ,thuốc cao hoặc thuốc viên.Thường dùng phối hợp với các vị thuốc khác.

Bài thuốc chữa dạ dày đau lạnh ,nôn ,ợ ra nước trong: Củ gấu 5 gam ,can khương 3 gam,mộc hương 3 gam,khương bán hạ 10 gam.Sắc nước uống.

Tham khảo thêm "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam"