Bạch truật
Bạch truật cây thảo sống nhiều năm cao 0-60cm ,rễ củ ngoài có màu vàng xám,thân hình trụ,mọc đứng ,phía trên phân nhánh,phần dưới hóa gỗ.Bạch truật cũng là một vị thuốc chữa viêm dạ dày cấp và mãn tính rất hiệu quả .
Bộ phận dùng : Rễ củ thu hoạch tháng 6-7 (ở đồng bằng) và tháng 12 (ở miền núi) .Thời vụ thu hái tốt nhất là khi lá ở gốc cây đã úa vàng ,thân tàn lụi.
Rễ củ đào về cắt bỏ rễ con rửa sạch,sấy diêm sinh 12h rồi phơi khô ,phân loại củ to ,củ nhỏ .Dược liệu bạch truật có thể cứng chắc ,vỏ có màu nâu ,ruột trắng ngà có mùi thơm nhẹ là loại tốt.Dược liệu cần được bảo quản trong thùng kín,chống mối mọt.
Khi dùng dấp nước vào khăn ,ủ rễ cho mềm rồi thái thành từng miếng tùy theo cách sử dụng mà có những cách chế biến khác nhau như sau:
Dùng sống : Sắc hoặc tán thành bột uống
Sáo cháy :Sao cho đến khi dược liệu cháy đen lấy ra phun nước cho tắt hết lửa than
Tẩm mật ong loãng :sao cho đến vàng và có mùi thơm
Tẩm hoàng thổ sao: lấy hoàng thổ,tán bột,sao nóng,cho dược liệu vào rồi đảo đều cho hoàng thổ dính vào dược liệu rồi sàng bỏ hoàng thổ thừa.
Tẩm sữa rồi sao ( chữa bệnh thận)
Tẩm nước rồi sao (chữa bệnh về tỳ vị)
Tính vị công năng : Bạch truật có vị ngọt đắng,mùi thơm nhẹ,tính ấm,có tác dụng kiện tỳ,táo thấp,chỉ tả,hòa trung,lợi thủy,an thai
Công dụng:Bạch truật được coi là một vị thuốc bổ dưỡng và được dùng để điều trị các chứng bệnh đau dạ dày ,bụng chướng đầy,nôn mửa ,ăn chậm tiêu,thấp nhiệt,tiêu chảy,phân sống,viêm ruột mãn tính,an thai trong trường hợp có thai đau bụng,ốm nghén ,nôn ọe,chữa sốt trong các trường hợp sốt ra mồ hôi ,phù thũng .Ngày dùng 6-12gam dưới dạng thuốc sắc hoặc bột
Kiêng kỵ: đau bụng do âm hư,nhiệt trướng,đại tiện táo,háo khát không dùng
Bài thuốc chữa viêm dạ dày,cấp và mãn tính: Bạch truật 6 gam,trần bì 4,5 gam,toan táo nhân 3 gam,hậu phác 4,5 gam,gừng 3 gam,cam thảo 1,5 gam, nước 600ml .Sắc sau đó lọc chia làm 3 lần uống trong ngày.
Tham khảo thêm về bạch truật tại "Cây và động vật làm thuốc ở Việt Nam"
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét